حرم امام رضا
حرم امام رضا یا حرم رضوی حرم علی بن موسی الرضا (هشتمین امام شیعیان) است. این مکان که در مرکز مشهد در استان خراسان رضوی واقع شده است، توسط شیعیان به عنوان زیارتگاه و مکانی مقدس مورد احترام شناخته می شود. این مکان یکی از بهترین و آرامش بخش ترین مکان های مقدس برای مسلمانان و ایرانیان است. هر ساله 20 میلیون زائر از سراسر جهان برای زیارت حرم امام رضا (ع) به مشهد سفر می کنند. حرم امام رضا یکی از بناهای تاریخی ایران است که سال ها مورد توجه پادشاهان و دولت ها بوده و علاوه بر اینکه یک حرم مقدس است، دارای ارزش معماری تاریخی نیز می باشد. حرم امام رضا (ع) با مساحت یک میلیون متر مربع ازجمله بزرگترین مکان های مذهبی جهان است.
آشنایی با حرم امام رضا (ع)
این ضریح اکنون با ظرفیت 700000 نفر دارای مساحتی به ابعاد 12000 متر مربع است. مقبره ها، مساجد، گنبدها، گلدسته ها، حیاط ها (صحن)، ایوان ها (رواق)، کتابخانه ها و موزه ها بخش هایی از مجموعه حرم امام رضا (ع) هستند. این مجموعه فرهنگی و تاریخی یکی از مهم ترین بناهای مذهبی بعد از مسجد الحرام و مسجد النبی است. سقف حرم دارای دو لایه است؛ لایه اول: که از پایین قابل مشاهده است، مقعر و مقرنس بوده و ارتفاع آن از سطح حرم تا نقطه انتهای سقف 18.80 متر است. لایه دوم: لایه بیرونی گنبد طلایی است. به گفته زائران این مکان علاوه بر زیبایی معنوی، یک شاهکار معماری است. معماری مجموعه حرم امام رضا نمونه عالی از معماری اسلامی است. اگرچه برخی از قسمت های این مجموعه قدمت بیشتری دارند و قدمت آن ها به سال 610 هجری قمری باز می گردد؛ اما بیشتر ساخت و سازها در دوره صفوی به ویژه در زمان شاه طهماسب انجام شده است.
اولین ساختمان توسط ابن بابویه از دوره سامانی ساخته شده است. بعداً، در حملات مختلف، ساختمان اصلی تخریب شد و سلطان محمود غزنوی آن را دوباره ساخت. با گذشت زمان، بناهای جدید مانند مسجد گوهرشاد، مدارس پریزاد و دودار به حرم اصلی اضافه شدند. به گفته کارشناسان معماری، ساختمان مدرسه دودار یکی از بی نظیرترین و کامل ترین نمونه های معماری قرن 9 است. همچنین به دلیل ظرافت و زیبایی کاشی کاری ها و معماری مسجد گوهرشاد، این مسجد نیز یکی از شاهکارهای معماری ایرانی شناخته می شود و به دلیل همجواری با حرم امام رضا (ع)، یکی از شلوغ ترین مساجد ایران به حساب می آید. یکی از بناهای معروف حرم امام رضا (ع) "سقاخانه" است که از سنگ مرمر با گنبدی هشت ضلعی و طلاکاری شده ساخته شده است.
